18/07/2023
Slimme bolder zoekt ondernemer
Slimme meerpalen maken haven veiliger
Port of Antwerp-Bruges telt 7.000 meerpalen. Ze zijn een essentieel onderdeel van een goed functionerende haven. Onderzoekers van UAntwerpen ontwikkelden een ‘slimme’ meerpaal. Met de hulp van artificiële intelligentie en draadloze communicatietechnologie kan de paal zelf aangeven dat het tijd is voor een onderhoud of een herstelling. Het project zit in de laatste validatiefase, ondernemers kunnen helpen met de grootschalige uitrol.
1.De onderzoeker
IDLab (Internet & Data Lab) is een onderzoeksgroep binnen de Faculteit Toegepaste Industriële Wetenschappen en de Faculteit Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen en maakt ook deel uit van het onafhankelijke onderzoekscentrum imec. De wetenschappers binnen IDLab focussen op drie grote domeinen: draadloze technologieën, artificiële intelligentie (AI) en het internet of things. De business- en innovatiehub The Beacon in hartje Antwerpen is de uitvalsbasis van veel medewerkers. Ook prof. Siegfried Mercelis en zijn team werken in The Beacon. ‘Wij proberen bruggen te bouwen tussen het fundamentele onderzoek en de toepassing ervan in bijvoorbeeld de industrie’, legt hij uit. ‘Een goed voorbeeld daarvan is het project met de meerpalen. Dit project voeren we uit in opdracht van Port of Antwerp-Bruges.’
2.Het onderzoek
De Antwerpse haven telt 7.000 meerpalen. Een dergelijke bolder weegt liefst 800 kilo. Meer dan een niet-kenner zou verwachten, maar een meerpaal moet dan ook de gigantische krachten van grote schepen aankunnen. Mercelis: ‘Het is van het grootste belang dat de meerpalen te allen tijde in orde zijn. Wanneer een bolder zou losschieten, kan hij behoorlijk veel schade aanrichten aan een schip. Komt een meerpaal los, kan een schip ook afdrijven, met alle mogelijke gevolgen van dien.’ Regelmatige, manuele inspectie en onderhoud van de meerpalen moet vermijden dat het tot incidenten komt. ‘Dat is natuurlijk een tijdrovend proces, met een stevig kostenplaatje. Niet alle meerpalen worden even vaak gebruikt. Wanneer een paal minder gebruikt wordt, zal hij ook minder onderhoud nodig hebben.’
3.Het proces
Mercelis en collega’s ontwikkelden een stukje hardware dat geïnstalleerd wordt op de meerpaal. Het gaat om sensoren die op geregelde tijdstippen informatie doorsturen naar een dataplatform. ‘Op die manier willen we anomalieën opsporen’, legt de industrieel ingenieur uit. ‘De sensoren zijn eigenlijk een earlywarningsysteem. Zo kunnen we analyseren hoe en wanneer meerpalen gebruikt worden, zoals bijvoorbeeld detecteren dat er te veel boten aan één bolder vastgemaakt werden. Als dat het geval geweest is, vindt er best een inspectie plaats van de meerpaal in kwestie.’
AI speelt een belangrijke rol in het project, net als de draadloze communicatie. Cruciaal was ook de batterij. Mercelis: ‘Het zou weinig efficiënt zijn wanneer de batterij om de paar weken vervangen zou moeten worden. Maar we vonden er een oplossing voor: de sensoren gaan een hele tijd mee. Onze slimme meerpaal helpt om het preventieve onderhoud van de bolders te optimaliseren.’
4.Het resultaat
De slimme meerpaal werd al uitgebreid getest op de Noordzeeterminal van PSA. De wetenschappers zijn momenteel met de laatste fase van het validatieproces bezig. ‘De proof of concept zit er bijna op. Samen met Port of Antwerp-Bruges kunnen we stilaan bekijken hoe we het project kunnen opschalen. Daarvoor kijken we ook naar externe partners. De meerpaal kan interessant zijn voor grote spelers in de haven. We willen ook samenwerken met ondernemingen die het bijhorende dataplatform kunnen uitbouwen en onderhouden. Het zou geweldig zijn als alle meerpalen in onze haven uitgerust worden met onze sensoren. Vervolgens willen we natuurlijk ook internationaal gaan.’